کارکرد سطح توصیف الگوی نورمن فرکلاف در تحلیل گفتمان انتقادی رمان برید اللیل

نوع المستند : مقاله پژوهشی

المؤلفون

1 دانشیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه سمنان

2 کارشناس ارشد زبان و ادبیات عربی

10.22091/npa.2024.10663.1018

المستخلص

گفتمان، حاصل مطالعه زبان به عنوان یک پدیده‎ی اجتماعی یا رویکرد جامعه‎شناختی به مقوله‎ی زبان است و دلالت بر آن دارد که متن امری اجتماعی است که در خلال روابط اجتماعی و نه مستقل از آن تکوین می‎یابد. تحلیل گفتمان روشی نوین برای پژوهش در متن‎های ارتباطی است. در این رویکرد برخلاف تحلیل‎های سنتی زبان‎شناسانه دیگر صرفا با عناصر نحوی تشکیل دهنده‎ی جمله به عنوان عمده‎ترین مبنای تشریح معنا روبرو نیستیم؛ بلکه فراتر از آن به عوامل بیرون از متن، یعنی بافت موقعیتی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، ارتباطی و مانند آن می‎پردازیم. تحلیل انتقادی گفتمان نگرشی است که در سال‎های اخیر به وجود آمده و به تبیین روابط میان گفتمان و قدرت اجتماعی می‎پردازد؛ این نوع تحلیل مشکلات اجتماعی را مورد توجه قرار داده و مفاهیمی چون طبقه، نژاد، جنسیت، فمینیسم، هژمونی، نابرابری و امثال این عوامل را بررسی می‎کند. نورمن فرکلاف از بزرگترین نظریه‎پردازان در این رویکرد به شمار می‎رود. او تحلیل انتقادی گفتمان را در سه سطح توصیف، تفسیر، تبیین مدنظر قرار می‎دهد. هدی برکات نویسنده‎ی لبنانی معاصر در کتاب برید اللیل به بررسی زندگی مهاجران و آوارگان و پناهندگی می‎پردازد.در این تحقیق براساس روش توصیفی ـ تحلیلی و به هدف تببین و تحلیل سطح توصیف گفتمان انتقادی به بررسی رمان برید اللیل پرداخته شد. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آنست که کاربست واژگان هم‎معنا،متضاد،هم‎نشین،تکرار ورسمی ومحاوره‎ای و استفاده از استعارهخ بستر مناسبی برای توصیف شرایط مهاجران عرب در کشورهای اروپایی است.

الكلمات الرئيسية


عنوان المقالة [Persian]

کارکرد سطح توصیف الگوی نورمن فرکلاف در تحلیل گفتمان انتقادی رمان برید اللیل

المؤلفون [Persian]

  • aliakbar noresideh 1
  • reihaneh emami chahar taq 2
1 Associate Professor of Arabic Language and Literature, Semnan University
2 Master of Arabic Language and Literature
المستخلص [Persian]

گفتمان، حاصل مطالعه زبان به عنوان یک پدیده‎ی اجتماعی یا رویکرد جامعه‎شناختی به مقوله‎ی زبان است و دلالت بر آن دارد که متن امری اجتماعی است که در خلال روابط اجتماعی و نه مستقل از آن تکوین می‎یابد. تحلیل گفتمان روشی نوین برای پژوهش در متن‎های ارتباطی است. در این رویکرد برخلاف تحلیل‎های سنتی زبان‎شناسانه دیگر صرفا با عناصر نحوی تشکیل دهنده‎ی جمله به عنوان عمده‎ترین مبنای تشریح معنا روبرو نیستیم؛ بلکه فراتر از آن به عوامل بیرون از متن، یعنی بافت موقعیتی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، ارتباطی و مانند آن می‎پردازیم. تحلیل انتقادی گفتمان نگرشی است که در سال‎های اخیر به وجود آمده و به تبیین روابط میان گفتمان و قدرت اجتماعی می‎پردازد؛ این نوع تحلیل مشکلات اجتماعی را مورد توجه قرار داده و مفاهیمی چون طبقه، نژاد، جنسیت، فمینیسم، هژمونی، نابرابری و امثال این عوامل را بررسی می‎کند. نورمن فرکلاف از بزرگترین نظریه‎پردازان در این رویکرد به شمار می‎رود. او تحلیل انتقادی گفتمان را در سه سطح توصیف، تفسیر، تبیین مدنظر قرار می‎دهد. هدی برکات نویسنده‎ی لبنانی معاصر در کتاب برید اللیل به بررسی زندگی مهاجران و آوارگان و پناهندگی می‎پردازد.در این تحقیق براساس روش توصیفی ـ تحلیلی و به هدف تببین و تحلیل سطح توصیف گفتمان انتقادی به بررسی رمان برید اللیل پرداخته شد. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آنست که کاربست واژگان هم‎معنا،متضاد،هم‎نشین،تکرار ورسمی ومحاوره‎ای و استفاده از استعارهخ بستر مناسبی برای توصیف شرایط مهاجران عرب در کشورهای اروپایی است.

الكلمات الرئيسية [Persian]

  • گفتمان انتقادی
  • سطح توصیف
  • نورمن فرکلاف
  • هدی برکات
  • برید اللیل
  • تاريخ الاستلام: 25 إبريل 2024
  • تاريخ المراجعة: 29 مايو 2024
  • تاريخ القبول: 30 مايو 2024
  • تاريخ النشر الأول : 30 مايو 2024
  • تاريخ النشر: 20 مارس 2024